Author(s):
1. Boris Vuković, Serbia
2. Mira Obradović, JU Visoka medicinska škola Prijedor, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
3. Brankica Kaurin Šarac, JZU Dom zdravlja Prijedor, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina

Abstract:
Korona virus (virus SARS-CoV-2) je novi soj virusa koji je uzrokovao Covid-19 pandemiju. Širenje bolesti u Europi prvenstveno je uzrokovano kapljičnim prenosom s čovjeka na čovjeka. Osim prenosa s bolesnih ljudi, virus se prenosi i s asimptomatskih bolesnika. Pandemija Covid-19 predstavlja jedan od najtežih javnozdravstvenih pretnji sa kojom se svijet suočio u novijoj istoriji. U globalnoj borbi protiv pandemije laboratorije imaju značajnu ulogu. Od početka panedmije laboratorije su se morale reorganizovati kako bi implementirale samu dijagnozu Covid-19. Kliničke laboratorije su u fokusu isključivo zbog njihove značajne uloge u molekularnom testiranju, za detekciju i serološkom monitoringu. Zaštita zdravstvenih radnika je kritična tačka za kontrolu pandemije, na individualnom nivou za kontinuitet njege i na kolektivnom nivou kako bi se izbjeglo prenošenje na njihove kontaktne slučajeve. Prema smjernicama Svjetske zdravstvene ogranizacije (WHO) i Instituta za javno zdravstvo RS osoblje koje uzima uzorke kao i osoblje koje ga preuzima i obrađuje, treba se striktno pridržavati preporuka za korištenje lične zaštitne opreme. Osnovne preporuke su: kod procedura gdje dolazi do generisanja veće količine aerosola kao što je intubacija, ne-invazivna ventilacija, traheotomija, manuaelna ventilacija prije intubacije i brohoskopija potrebna je upotreba respiratora (certificirani N95, EU FFP2), čistih, nesterilnih ogrtača sa dugim rukavima, rukavica, naočala ili štitnika za lice. Na bazi pregleda radova objavljenih tokom Covida 19 posmatrali smo mjere zaštite laboratorijskog osoblja, kontakte sa pacijentima, te korištenje lične zaštitne opreme.

Key words:
Pandemija Covid-19, laboatorija, zaštita, laboratorijsko osoblje

Thematic field:
Modern approach in in medical-laboratory practice

Date of abstract submission:
29.03.2022.

Conference:
Međunarodna naučna konferencija - Znanjem do zdravlja SANUS 2022.