Author(s):
1. Srđan Vuković, Tehnološki fakultet u Istočnom Sarajevu, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
2. Danijela Rajić, Tehnološki fakultet u Istočnom Sarajevu, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
3. Svetlana Pelemiš, Tehnološki fakultet u Istočnom Sarajevu, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina

Abstract:
Radionuklidi se u prirodi nalaze u vazduhu, vodi i zemljištu i predstavljaju sastavne dijelove stijena, zemljišta, mora i okeana. Najveći udio u ukupnoj primljenoj dozi populacije ima prirodni radioaktivni gas radon. Izlaganje stanovništva visokim koncentracijama radona izaziva maligna oboljenja pluća. Stoga su mnoge države usvojile zakonske odredbe usmjerene na zaštitu od radona te učinile značajan napor u identifikaciji područja s povišenom radonskom konecentracijom. Prvi zakon koji se odnosi na zaštitu stanovništva od radona pojavljuje se 1941. godine u SAD. Zdravstveni efekat radona prepoznat je i u Evropi gdje se 1950. godine pojavljuju prve smjernice i preporuke za zaštitu od radona od strane International Commission on Radiological Protection (ICRP). Problematici radona se u Bosni i Hercegovini, a i u zemljama regiona do sada nije prilazilo na sistematski i organizovani način. Trenutno se tematski radonom bavi više istraživačkih grupa i institucija. To predstavlja dobru osnovu da se sve te aktivnosti objedine u nacionalne programe i da se definišu strateški ciljevi i akcioni planovi. U osnovi svakog nacionalnog programa radona jeste dobijanje mape radonskog rizika. Veliki broj međunarodnih projekata sa tom temom pokazuje koliki značaj ima mapiranje radona. Trenutno su aktuleni projekti u okviru EU istraživačkog prostora sa ciljem izrade velikoga atlasa prirodne radioaktivnosti Evrope sa akcentom na radon.

Key words:
prirodna radioaktivnost, radon, zakonske regulative, radonske mape

Thematic field:
SYMPOSIUM A - Science of matter, condensed matter and physics of solid states

Date of abstract submission:
23.07.2020.

Conference:
Contemporary Materials 2020 - Savremeni materijali