Author(s):
1. Mladen Matović , Municipality of Foča, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
2. Goran Gligorević, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
3. Miomir Kokotović, Department of Spatial Planning, Housing and Public Utilities Affairs of the Municipality of Nevesinj, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
4. Spasoje Mićić, Ministry of Transport and Communications, Republic of Srpska, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
5. Boško Matović, Fakultet tehničkih nauka Univerziteta u Novom Sadu, Serbia

Abstract:
Apstrakt: Brza vožnja prestavlja jedan od najznačajnijih problema bezbjednosti saobraćaja. Ona ne utiče samo na težinu saobraćajnih nezgoda, već je takođe povezana i sa rizikom nastanka saobraćajnih nezgoda (Elvik et al., 2004). Istraživanja ukazuju na jaku korelaciju između stavova vozača prema brzoj vožnji, ponašanja vozača i broja saobraćajnih nezgoda sa poginulima i zbog toga je neophodno izvršiti njihovo periodično mjerenje i analizu (Elliott et al., 2003; De Pelsmacker & Janssens, 2007). Smatra se da su stavovi ključna determinanta ponašanja (Hatfield et al., 2008). Istraživanje stavova vozača putničkih automobila o rizicima prema brzini treba da obezbjede bolje razumjevanje ponašanja vozača i olakšaju donosiocima odluka na lokalnom nivou razvoj kontramjera i intervencija u okviru svojih strategija u cilju smanjenja brzine u toku vožnje. Cilj istraživanja je da se izgradi model koji treba da predvidi i objasni uticaj sociodemografskih obeležja i stavova na namjeru vozača da brzo voze. Anketni obrazac je sastavljen na osnovu evropskih iskustava iz SARTRE-4 (Social Attitudes to Road Traffic Risk in Europe) projekta i prestižnih naučnih međunarodnih časopisa. Istraživanje je sprovedeno na uzorku od 372 ispitanika na području opštine Foča i Grada Bijeljine. Rezultati ukazuju da su sociodemografska obeležja, stavovi prema pojedinim merama koje se odnose na brzinu, sposobnost uočavanja vjerovatnoće projvere i kažnjavanja od strane policije, kao i pojedini motivi u vezi sa brzinom, percepcija rizika nastanka saobraćajnih nezgoda, percepcija vjerovatnoće zaustavljanja i kažnjavanja od strane policije i percepcija prekoračenja brzine prijatelja ispitanika značajan prediktor namere vozača da brzo voze.

Key words:
brza vožnja, stavovi, namera, samoprijavljeno ponašanje, ordered logistic regression.

Date of abstract submission:
21.09.2014.

Conference:
III naučno-stručna konferencija "Bezbjednost saobraćaja u lokalnoj zajednici"

Presentation Applied paper from author