Author(s):
1. Sanja Marić, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina

Abstract:
Bol je sastavni dio ljudskog života i jedan od najčešćih razloga obraćanja ljekaru. Sa fiziološkog aspekta, bol predstavlja normalan biološki odgovor na narušen tjelesni, anatomski i funkcionalni integritet. Patofiziološka klasifikacija definiše postojanje nociceptivnog i nenociceptivnog bola. Nociceptivni bol je uzrokovan aktivacijom perifernih A i C-nociceptora pod dejstvom štetnih draži i predstavlja normalni biološki odgovor, signal narušenog tjelesnog, anatomskog ili funkcionalnog integriteta. Nenociceptivni bol se definiše kao bol iniciran ili uzrokovan primarnom lezijom ili disfunkcijom nervnog sistema, a bez lezije nociceptora na periferiji i nema svoju biološku opravdanost i svrhu, te se označava i kao neuropatski bol. Slabo je prilagodljiv (maladaptivan), uzrokuje patnju i poremećaj. Olakšavanje ili uklanjanje bola jedan je od najvažnijih problema u medicini. Na današnjem stepenu razvoja medicine nedopustivo je da pacijent trpi bolove. Poznavanje neurofiziologije bola od esencijalnog je značaja za dobru medicinsku praksu, dijagnostiku i terapiju različitih bolnih stanja. Prepreke efikasnom liječenju bola potiču od zdravstvenog osoblja, od samog pacijenta i od zdravstvene službe. Razlog tome su ustaljena mišljenja da je bol simptom koji nije štetan; nepoznavanje neurofiziologije bola i farmakologije analgetika; strah od opioidne adikcije ili netolerancije; problemi u komunikaciji sa pacijenatom; neadekvatna procjena intenziteta bola; neadekvatno dokumentovanje bola kao petog vitalnog parametra. Terapija bola zahtijeva multidisciplinarni tim i multidisciplinarni pristup, gdje se kombinacijom različitih lijekova i tehnika postiže balansirana analgezija: farmakološki tretman, fizikalni tertman, psihološki tretman, invazivne procedure, hirurške procedure. Sa savremenim lijekovima i procedurama za ublaženje bolova, malo je pacijenata kojima se bol ne može ukloniti, ublažiti ili bar život sa bolom učiniti dostojanstvenijim.

Key words:
bol, analgetici, balansirana analgezija

Opening paper:
Yes

Date of abstract submission:
14.03.2011.

Number of visits:
1106

Conference:
Drugi kongres doktora medicine Republike Srpske