Author(s):
1. Đurđica Stevanović Papić, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina

Abstract:
Uvod: Skolioza se definiše kao kompleksni strukturalni deformitet kičme u kojem postoji abnormalna krivina kičmenog stuba u sve tri prostorne ravni. Deformitet dovodi do ograničene ekskurzije grudnog koša i poremećaja intratorakalnih odnosa što kod skolioza preko 30 st. po Cobbu može dovesti do redukcije vitalnog kapaciteta.Termoplastični Cheneau mider koji se koristi u tretmanu skoliotičnih krivina, izrađuje se i kontroliše u Zavodu za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju „Dr Miroslav Zotović“ u Banjaluci. U toku liječenja mider se nosi 22 sata dnevno i ne smije u značajnoj mjeri da remeti plućnu funkciju. Jedno od najčešćih pitanja roditelja je da li mider negativno utiče na funkciju disanja. Obzirom na čvrstinu materijala od kojeg se izrađuje i njegovu nefleksibilnost, za očekivati je da njegovo nošenje dovede do smanjenja vitalnog kapaciteta pluća, te je bojazan roditelja razumljiva. Kako se plućna funkcija kod djece tokom razvoja kontinuirano mijenja, predviđeno je da ispitivanje/praćenje traje 3 godine. Sada prikazujemo rezultate dobijene prilikom uključivanja djece u studiju. Cilj: Cilj ovog rada je sticanje saznanja o mogućim promjenama plućne funkcije kod djece sa idiopatskom skoliozom koja nose Cheneau mider. Materijal i metode: U studiju je uključeno 45 djece sa idiopatskom skoliozom, od toga 4 dječaka i 41 djevojčica. Istraživanje je počelo u februaru 2012. godine, provodi se na Dječijem odjelu Zavoda za FMiR „ Dr M.Zotović“ u Banjaluci. Uključena djeca u studiju su: uzrasta od 10 do 15 godina; RTG dijagnostikovana idiopatska skoliza sa uglom primarne krivine većim od 20 st. po Cobbu; nošenje midera najmanje 6 mjeseci. Iz studije su bili isključeni ispitanici koji su imali: 1. druge deformitete grudnog koša, sekundarne skolioze i kongenitalne anomalije kičmenog stuba; 2. plućne bolesti sa ventilatornim smetnjama. Plućna funkcija mjerena je spirometrom marke Toshiba. Prva spirometrijska ispitivanja vršena su tokom fizikalne terapije u nekoliko navrata zbog razumijevanja instrukcije mjerenja i istovremene adaptacije na mider koji redovno donosi promjenu u senzomotornom iskustvu. Tek potom su rađena referentna mjerenja i to bez midera i sa miderom. Analizirani su parametri plućne funkcije: 1.inspiratorni vitalni kapacitet (VC IN) izražen u litrima i u postotku od norme; 2. forsirani ekspiratorni volumen u prvoj sekundi (FEV1) izražen u litrima/sekundi i u postotku od norme; 3.omjer forsiranog ekspiratornog volumena u prvoj sekundi i forsiranog vitalnog kapaciteta ( Tiffeneou index FEV1/FVC) izraženog u proncentima. Kontrolna mjerenja predviđena su godinu dana nakon uključivanja u studiju. Rezultati: T-testom ponovljenih mjerenja provjeren je uticaj Cheneau midera na tri parametra plućne funkcije: VC IN, FEV1 i FEV1/FVC. Utvrđeno je statistički značajno (p<.01) smanjenje srednjih vrijednosti na parametru VC IN (M1=95.58, SD1=18.90, M2=85.23, SD2=15.83) i parametru FEV1 (M1=109.24, SD1=21.72, M2=93.41, SD2=17.61.). Nasuprot tome, utvrđena razlika na parametru FEV1/FVC ne postiže statističku značajnost (p>.05). Prosječno smanjenje vrijednosti na parametru VC IN iznosi 10.35% od norme, dok na parametru FEV1 iznosi 15.83% od norme. Zaključak: Naša ispitivanja pokazuju da nošenje Cheneau midera dovodi do statistički značajnog smanjenja vitalnog kapaciteta. Opstruktivne ventilatorne smetnje nisu registrovane. Smanjenje vitalnog kapaciteta je ekstrapulmonalne prirode i posljedica je ograničene ekskurzije grudnog koša. Kod većine djece plućna funkcija sa miderom uprkos padu ostaje u granicama normalnih vrijednosti. Isto tako je poznato da progresija skolioze dovodi do smanjenja vitalnog kapaciteta, a zavisno od njene težine može dovesti do respiratorne insuficijencije. Cheneau mider prati generalnu korekciju, detorziju u sagitalnoj ravni, normalizaciju, koja ima efekte na korekciju u frontalnoj i transverzalnoj ravni i rezultira elongacijom kičmenog stuba. Interesantno je kakvu razvojnu dinamiku plućne funkcije će nam pokazati mjerenja u naredne tri godine.

Key words:
skolioza, Šeno mider, plućna funkcija

Thematic field:
Dječija habilitacija i rehabilitacija

Opening paper:
Yes

Date of abstract submission:
20.07.2012.

Number of visits:
729

Conference:
4. Kongres fizijatara BiH